Hoe werkt psychologie in reclames?

Stel je voor: je ziet een reclame op tv en weken later, in de supermarkt, valt je oog precies op dat ene product. Hoe psychologie in reclames werkt, heeft onder andere te maken met retrieval cues. Deze geheugensteuntjes zorgen ervoor dat beelden, geluiden of symbolen uit een reclame opnieuw worden geactiveerd op het moment van aankoop en zo het koopgedrag beïnvloeden.

Wat is een retrieval cue?

Een retrieval cue is eigenlijk gewoon een slim geheugensteuntje – meestal visueel, soms auditief – dat een reclame koppelt aan de plek waar het product uiteindelijk verkocht wordt. Hoe werkt dat nou precies in reclames? Stel: je ziet weken geleden een commercial, en toch wordt dat merk opeens weer top-of-mind zodra je in de supermarkt langs het schap loopt. Dat is het brein dat getriggerd wordt.

Het mooie is: je hoeft niet eens een logo keihard in beeld te gooien. Een kat op een Whiskas-verpakking, de “plop” van een Grolsch-beugel, of de stem van George Clooney bij Nespresso – allemaal cues die ons brein direct koppelt aan merkherinneringen. Het werkt op associaties: zo’n signaal roept automatisch de emotie en de beleving van de reclame op, precies op het moment dat je een koopbeslissing maakt.

Kort gezegd: retrieval cues overbruggen de kloof tussen advertentie en aankoop. Zonder dat je het doorhebt, leiden ze je van een tv-spotje of Insta-ad naar het daadwerkelijke product in de winkelwagen.

Praktische toepassingen van psychologie in reclames

Retrieval cues zijn dus eigenlijk de lijm tussen wat je ziet in een reclame en wat je later in de winkel doet. Het zijn slimme geheugensteuntjes die ons brein helpen om een merk of product opnieuw te herkennen, zelfs weken nadat je de commercial hebt gezien. Ze werken vaak onbewust en zorgen ervoor dat emoties, beelden en geluiden uit een reclame weer tot leven komen op het beslissende aankoopmoment. Denk bijvoorbeeld aan:

• Kleur, typografie en herkenbare assets (zoals een jingle of een terugkerend personage) zijn krachtige cues die je merk direct herkenbaar maken, ook zonder logo.
• Slogans of typische objecten leggen een sterke link met je merk en blijven makkelijk hangen.
• Subtiele beeldmerken of emblemen kunnen net zo effectief zijn: een klein detail dat meteen de juiste associatie oproept.
• Muziek en geluid zijn misschien wel de sterkste triggers. Het “plop”-geluid van een Grolsch-fles of de McDonald’s-jingle schieten meteen het geheugen in.
• Het product zelf in beeld brengen, zowel in de reclame als op de verpakking, versterkt de koppeling tussen commercial en winkelmoment.
• Een duidelijk focuspunt in beeld helpt de kijker automatisch het juiste detail te zien, waardoor de cue nog krachtiger wordt.

Wil je hier dieper duiken in de psychologie van reclames en leren hoe je dit zelf toepast? Dan is de Neuromarketing Reclame training wellicht iets voor jou.

Belangrijke nuance en valkuilen

Er bestaat geen magische formule die altijd werkt. Retrieval cues doen hun werk alleen als ze logisch en relevant zijn voor het product en de context. Een fout die vaak gemaakt wordt: knallen met flashy beelden die er in de commercial mooi uitzien, maar in de winkel totaal geen effect hebben. Het geheugen springt niet vanzelf aan; daarvoor is een slimme koppeling nodig tussen de advertentie, je merkassets en de winkelervaring. Uiteindelijk draait het om consistentie: een herkenbare signatuur die de consument bij het schap meteen weer herinnert aan wat hij eerder in de reclame heeft gezien. Zo wordt reclame niet alleen gezien, maar ook onthouden.